ပုဂံ (Pagan)

ထု-ဓမၼရံ၊
ဥာဏ္-သဗၺညဳ၊
အႏု-အာနႏၵာ၊
တန္ခုိး- ေရႊစည္းခံု
ဓမၼရံႀကီးဘုရားသမိုင္းေႀကာင္း
http://buddhismworld.ning.com/profiles/blogs/6371237:BlogPost:399759?xg_source=activity

ပုဂံေခတ္သာသနာ 

ျမန္မာလူမ်ိဳးတုိ႔သည္ ယုန္လႊတ္ကြ်န္းအရပ္၌ အရိမဒၵနပုရမည္ေသာ ပုဂံျမိဳ႕ေတာ္ကို တည္ေဆာက္ၾကသည္။ ပုဂံ ေနျပည္ေတာ္သည္ သာသနာေတာ္ႏွစ္ ၁၅၆၁-ခုႏွစ္၊ ခရစ္ႏွစ္ ၁၀၄၄-ခုႏွစ္တြင္ နန္းတက္ေသာ အေနာ္ရထာမင္းၾကီး လက္ထက္တြင္ ဧကရာဇ္ႏုိင္ငံေတာ္ၾကီး ျဖစ္လာသည္။ သု၀ဏၰဘူမိ ေနက္ပိုင္းေခတ္သို႔ ေရာက္ေသာအခါ သာသနာေတာ္သည္ ရဟန္းတု ရဟန္းေယာင္တုိ႔၏ အျပဳအမူေၾကာင့္ လြန္စြာယုတ္ေလ်ာ့လာသည္။ သမထီးအရပ္၌ အေျခစိုက္ ေနထုိင္ၾကကုန္ေသာ အရည္းၾကီးတုိ႔သည္ သာသနာေတာ္၏ ဆန္႕က်င္ဘက္လုပ္ရပ္မ်ားကို ျပဳလုပ္ေနၾကကုန္၏။ ပုဂံေနျပည္ေတာ္၀န္းက်င္၌ ယခင္ကရွိေနခဲ့ေသာ ေထရ၀ါဒ သာသနာမွာလည္း ေမွးမွိန္ကြယ္ေပ်ာက္ေန၏။

အေနာ္ရထာသည္ ဘုရင္ျဖစ္လာေသာအခါ သာသနာေတာ္ျပဳစုရန္ အာသီသျပင္းျပေန၏။ နန္းစံ၍ ၉-ႏွစ္ရွိေသာအခါ သထံုျပည္မွ အရွင္ဓမၼဒႆီ အမည္ရွိေသာ ရဟႏၱာမေထရ္တစ္ပါး ၾကြေရာက္လာသည္။ အေနာ္ရထာဘုရင္သည္ မေထရ္ကို ၾကည္ညိဳသျဖင့္ သာသနာျပဳရန္ ေလွ်ာက္ထားသည္။ ရွင္အရဟံု အမ်ားေခၚေ၀ၚေနေသာ ဓမၼဒႆီမေထရ္ျမတ္သည္ အေနာ္ရထာ မင္းႏွင့္ လက္တြဲကာ သာသနာျပဳခဲ့သည္။ အရည္းၾကီးတုိ႔ကို လူ၀တ္လဲခုိင္းသည္။ ျမတ္စြာဘုရား၏ ပိဋကတ္ေတာ္မ်ား ဓာတ္ေတာ္မ်ားကို ပင့္ေဆာင္ရန္အတြက္ သထံုျပည္ကို သိမ္းယူေတာ္မူျပီး ပိဋကတ္ေတာ္အစံု(၃၀)၊ ဓာတ္ေတာ္ေမြေတာ္၊ ရဟန္းသံဃာေတာ္တုိ႔ကို သာသနာေတာ္ႏွစ္-၁၆၀၁၊ ေကာဇာသကၠရာဇ္ ၄၁၉-တြင္ ပုဂံေနျပည္ေတာ္သို႔ ပင့္ေဆာင္ကာ ေထရ၀ါဒသာသနာေတာ္ကို ထြန္းကားသန္႕စင္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။

အေနာ္ရထာမင္းၾကီး ယင္းသို႔ေဆာင္ရြက္လုိေသာ စိတ္ဓာတ္ႏွင့္ ၎၏ခမည္းေတာ္ ကြမ္းေဆာ္မင္းၾကီး၏ ျဖစ္ရပ္တုိ႕ကို သံုးသပ္ၾကည့္လွ်င္ ပ်ဴႏုိင္ငံေတာ္ၾကီးပ်က္စီး၍ ပုဂံေနျပည္ေတာ္ၾကီး ျဖစ္ေပၚလာရာ ယခင္ကတည္းက ေထရ၀ါဒသာသနာေတာ္ တည္ရွိခဲ့ေၾကာင္းလည္းသိသာႏုိင္ ေလသည္။

သီဟုိဠ္ႏုိင္ငံမွ ပိဋကေတာ္တုိ႔ကိုပါ ပင့္ေဆာင္ေစျပီး သရပါတံခါးအနီး ပိဋကတ္တုိက္ေက်ာင္းၾကီး၌ သီဟိုဠ္မူ သထံုမူ မူႏွစ္မူ တုိက္ဆုိင္ စစ္ေဆးသုတ္သင္ေစျပီး သံဃာေတာ္တုိ႔ကို ပို႔ခ်ေစေတာ္မူသည္။ အေနာ္ရထာမင္းၾကီး၏ ၾကိဳးပမ္းအားထုတ္မူေၾကာင့္ ျမတ္စြာဘုရား၏ သာသနာေတာ္ အစစ္အမွန္ျဖစ္ေသာ ေထရ၀ါဒဗုဒၶသာသနာေတာ္ၾကီးသည္ ပုဂံေနျပည္ေတာ္ကို အေျခစုိက္ကာ ျမန္မာနုိင္ငံတျပည္လံုးသို႔ ပ်ံ႕ႏွံ႕ထြန္းကားသြား ေလေတာ့သည္။

အေနာ္ရထာမင္းျမတ္ေနာက္ ဆက္ခံၾကေသာမင္းတုိ႔မွာလည္း ဗုဒၶဘာသာ၀င္ မင္းတုိ႔သာ ျဖစ္ၾကသျဖင့္ သာသနာ့ဒါယကာအျဖစ္ သာသနာေတာ္ၾကီး တုိးတက္ေစရန္ နည္းမ်ိဳးစံုျဖင့္ အားထုတ္ခဲ့ၾကသည္သာ ျဖစ္သည္။ မိမိတုိ႔ အုပ္စိုးရေသာ အခ်ိန္ကာလအတြင္း၌ သာသနာေတာ္ၾကီး စည္ပင္ျပန္႕ပြားထြန္းကားရန္ မင္းအဆက္ဆက္ ေဆာင္ရြက္ေတာ္မူခဲ့ၾကသည္။ ပုဂံသို႔ သာသနာေတာ္ေရာက္ခဲ့သည့္ သာသနာေတာ္ႏွစ္ ၁၆၀၀ ေလာက္မွစ၍ ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶသာသနာေတာ္သည္ အဆက္မျပတ္ တုိးတက္ထြန္းကားလားသည္။ က်န္စစ္မင္း၊ အေလာင္းစည္သူမင္း၊ နရပတိစည္သူမင္း၊ က်စြာမင္းစေသာ မင္းအဆက္ဆက္တုိ႔ႏွင့္ ျပည္သူတုိ႔၏ သာသနာေတာ္အတြက္ ၾကိဳးပမ္းခ်က္ေၾကာင့္ “လွည္း၀င္ရုိးသံ တညံညံ ပုဂံဘုရားေပါင္း”ဟု ဆုိစမွတ္ျပဳရေလာက္ေအာင္ ပုဂံေနျပည္ေတာ္တြင္ ဘုရားေစတီေတာ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေပၚထြန္းလာခဲ့သည္။

ပုဂံ ပင္းယ စစ္ကိုင္း အင္း၀ ေညာင္ရမ္း ကုန္းေဘာင္ေခတ္ အဆက္ဆက္ မင္းအဆက္ဆက္တုိ႔ သာသနာေတာ္အတြက္ အားတက္သေရာ ၾကိဳးပမ္းခဲ့ၾကသျဖင့္ ေထရ၀ါဒသာသနာေတာ္သည္ တျပည္လံုးအႏွံ႕ျဖန္႕က်က္ထြန္းကားခဲ့သည္။

by ‌ေတာသူမေလးျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္အစိုးရ သာသနာေရး၀န္ၾကီးဌာန ဗုဒၶဘာသာတရားေတာ္ စာအုပ္မွ ထုတ္ႏူတ္ေဖာ္ျပသည္။

*ပုံဂံေခတ္ မင္းဆက္မ်ား အေၾကာင္း*

(သမုိင္းထဲကပုံရိပ္ မ်ားထဲ)ကျဖန္႔ေဝေပးလုိက္ပါတယ္။
ပုံဂံေခတ္ကမင္းဆက္မ်ားကေတာ႔ အေနာ္ရထာမင္း၊ ေစာလူးမင္း၊ က်န္စစ္သားမင္း၊ အေလာင္းစည္သူမင္း၊ နရသူမင္း၊  က်စြာမင္း၊ နရပတိစည္သူမင္း၊ နရသီဟပေတ့မင္း၊ ေက်ာ္စြာမင္း၊တုိ႔ပါဘဲ။

အေနာ္ရတာမင္းျပဳရျခင္းအေၾကာင္းအေနာ္ရထာမင္းေစာသည္ မိမိအလံုး
အရင္ႏွင့္ျပည္စံုေသာ္ ပုဂံသို႔ခ်ီလာေလသည္။ ေနာင္ေတာ္ကို နန္းကိုတည္း
ေပးမည္ေလာ စစ္ကိုျပဳမည္ေလာဟု ေစေတာ္မူေလသည္။ စုကၠေတးလည္း
ထုိစကား ၾကားေသာ္ ျပင္းစြာေသာ အမ်က္ထြက္လ်က္ ''ခံတြင္းတြင္မွ်
ႏုိ႔ဖတ္မစင္ေသးသူျဖစ္လ်က္ ငါ့ကို တုိက္မည္ အမတ္ ဗိုလ္ပါတုိ႔ ၾကည့္၍သာ
ေနေစ။ ငါႏွင့္ ျမင္းတစ္စီးခ်င္း တုိက္မည္ ''ဟူ၍ ျမင္းႏွင့္ထြက္လာေလသည္။
အေနာ္ရထာေစာလည္း '' ေနာင္ေတာ္ ငါထက္ ၾကီးသသူျဖစ္သည္၊
အလ်င္ထုိးေလ '' ဟု မိန္႔ေလသည္။ ေနာင္ေတာ္ စုကၠေတးလည္း
ညီေတာ္ကို လွံျဖင့္ထုိးေလ၏။ သို႔ေသာ္ အေနာ္ရထာက သၾကားမင္းဆက္ထား
ေသာ အရိႏၵမာလွံျဖင့္ ဆီးတားသျဖင့္ လွံမွာ အေနာ္ရထာကို မထိပဲ ေျမသို႔က်ေလသည္။

စုကၠေတးလည္း မိမိ ထုိးေသာ လွံခ်က္သည္ ညီေတာ္သို႔ မေရာက္ဘဲ
ေျမသို႔ခသည္ကို ျမင္ေသာ္ အလြန္ ေၾကာက္ရြံျခင္း ျပင္းသည္ ျဖစ္ျပီး
တုန္တခိုက္ ရွိေလသည္။ ထိုအခ်ိန္ အေနာ္ရထာေစာက အရိႏၵာမာလွံျဖင့္
ထုိးရာ ေနာက္ေက်ာမွ အေရွ့ သို႔ေပါက္ထြက္ေလရာ စုကၠေတး၏ ျမင္းလည္း
လန့္သည္ျဖစ္ျပီး ေျပးေလရာ ျမစ္ကမ္း နားတြင္ အနိစၥေရာက္ေတာ္မူေလ၏။
ထုိအရပ္ကို ျမင္းကပါ ဟု ယခုတုိင္ေအာင္တြင္၏။ အေနာ္ရထာမင္း သည္
ေနာင္ေတာ္ကို လုပ္ၾကံ့ျပီးေသာ္ ခမည္းေတာ္ကို မင္းလုပ္ရန္သြားပင့္ေလသည္။
သို႔ေသာ္ ခမည္းေတာ္ က ငါ့ကား အသက္အရြယ္ၾကီးျပီ၊အေမာင္သာျပဳေလာ ဟု
မိန္႔လႊတ္ေလ၏။ သကၠရာဇ္ ၃၆၄ တြင္ အေနာ္ရထာမင္းေစာ နန္းတက္ေလသည္။

အေနာ္ရထာမင္းသည္ ေနာင္ေတာ္ကို ငါ့သတ္မိသည္ဟု စိတ္ဆင္းရဲေနေလသည္။
ေျခာက္လတုိင္ေအာင္ ေကာင္းစြာ စက္ေတာ္မေခၚႏုိင္ပဲ ရွိေနေလသည္။ ထုိအခါ
သိၾကားမင္းမွ လာ၍အိပ္မက္ေပးေလ၏။ မင္းၾကီး ေနာင္ေတာ္ၾကီးအား
ျပစ္မွားမိသည္ကို ေခါင္းပါးေစ လုိေသာ္ ဘုရား၊ဂူ၊ေက်ာင္း၊တန္ေဆာင္း၊
ဇရပ္တုိ႔ကုို မ်ားစြာ ကုသိုလ္ျပဳ၍ ေနာင္ေတာ္အား အမွ်ေ၀ေလ။
ထုိမွ တစ္ပါး ေရတြင္း၊ေရကန္၊ ဆည္ေျမာင္း၊လယ္ေခ်ာင္း တုိ႔ကို
မ်ားစြာစီရင္ေလဟု အိပ္မက္ေပးေလသည္။ ထုိအခ်ိန္တြင္ ပုဂံျပည္တြင္
ဗုဒၶသာသနာေတာ္မထြန္းကားေသးေပ။

(မႏူဟာဘုရား )  

အေနာ္ရထာမင္းေစာ လလ္ထက္ေတာ္၌ ေပါကၠာရာမ ဟု တြင္ေလ၏။ ထုိျပည္တြင္
မင္းအဆက္ဆက္တုိ႔သည္ သမထီးအရပ္၌ သီတင္းသံုးေသာ အရည္းၾကီးသံုးက်ိပ္ႏွင့္
တပည့္ေျခာက္ေသာင္းတုိ႔ အဆံုးအမကိုခံ၍ မွား ေသာအယူ၌ တည္ၾကကုန္၏။
ထုိအရည္းရဟန္းတို႔ အယူျဖင့္ အသီးသီးယူၾကကုန္၏။ မိမိတုိ႔ ဆႏၵႏွင့္ေလ်ာ္စြာ
က်မ္းျပဳ၍ လူတုိ႔အား လွည့္ပတ္ျဖားေယာင္း၏။ ထုိသူတုိ႔ ေဟာေသာတရားကား
သူ႔အသက္ကို သတ္မိေသာသူ တုိ႔သည္ ပရိတ္ရြတ္ေသာ္ လြတ္၏။
မိဘကို သတ္မိေသာသူသည္လည္း ထုိထုိေသာ ပရိတ္ကိုရြတ္လွ်င္ ေပ်ာက္၏
ဟုစသျဖင့္ မဟုတ္ မတရားေသာ အဓမၼတုိ႔ကို ဓမၼဟူ၍ ေဟာၾကား၏။

ထုိမွတစ္ပါး မင္းမွ အစျပဳ၍ ျပည္သူတုိ႔ သားသမီးတုိ႔ကို ထိမ္းျမားမဂၤလာ
ျပဳအံ့ေသာအခါ ဆရာတုိ႔အား ပန္းဦးေပးသည္ဟူ၍ ညဦးက ထုိသူတုိ႔ အထံသို႔
ပို႔ရေလ၏။ မိုးေသာက္မွ လႊတ္၍ ထိမ္းျမားရေလသည္။ ထုိသို႔ မျပဳေသာ္
ၾကီးစြာေသာ အျပစ္ကို ခံရမည္ဟူ၏။ ဤသို႔ မဟုတ္မတရားေသာ အေၾကာင္းတုိ႔ကို
မင္းၾကီး သည္္ ပါရမီေတာ္ ရွိသည္ ႏွင့္ အညီယံုေတာ္ မမူေခ်။ အားေပးျခင္းလည္း မျပဳေပ။ ေနရင္းတုိင္းေနေသာ္ တစ္ေန႔၌ မုဆိုးတစ္ေယာက္ လူရုိင္းတစ္ဦးကို ဖမ္းမိလာေၾကာင္း
မင္းၾကီးကို ေလွ်ာက္တင္ေလသည္။ ထုိသူကား ရွင္အရဟံပင္ျဖစ္သည္။

အေနာ္ရထာမင္းလည္း ရွင္အရဟံကို ေတြ႔ေသာ္ လူရုိင္းမဟုတ္တန္ရာ
ျမင့္ျမတ္ေသာလူျဖစ္တန္ရ၏။ ျမင့္ျမတ္ေသာသူ မွန္လွ်င္ ျမင့္ျမတ္ေသာ
ေနရာတြင္ ထုိင္လိမ့္မည္ဟု ၾကံ့့စည္လ်က္ အေဆြ သင့္တယ္ေလ်ာက္ပတ္ေသာ
ေနရာတြင္ ထုိင္ပါေလာ ဟု မိန္႔ေလေသာ္ ရွင္အရဟံက ရာဇပလႅင္ေပၚသို႔
သီးတင္းသံုးေလသည္။ မင္းၾကီးလည္း အလြန္ၾကည္ႏူးလ်က္ ငါ့ရွင္ကား
အဘယ္သူ၏ အမ်ိဳးအႏြယ္ ျဖစ္ေတာ္မူသနည္း၊ ဘယ္အရပ္မွ ၾကြလာေတာ္မူသနည္း၊
အဘယ္သူ၏ အဆံုးအမကို ခံယူေတာ္မူသနည္းဟု ေမးေတာ္မူ၏။ ရွင္အရဟံလည္း
ငါ့၏ အမ်ိဳးအႏြယ္ကား ဣတိပိေသာ အစရွိေသာ ဂုဏ္ေတာ္ ၉ ပါး၊ ဣႆရိယ
အစရွိေသာ ဘုန္းေတာ္ ၆ပါး၊ ဥာဏအစိေႏၲယ် အစရွိေသာ အစိေႏၲယ် ၄ ပါးႏွင့္
ျပည္စံုေတာ္မူေသာ သမၼာသမၺဳဒၶ အမ်ိဳးအႏြယ္တည္း ဟု မိန္႔ေလသည္။

အဘယ္သူ၏ အဆံုးအမကို ခံသနည္း ဆိုရာတြင္ သမၼာသမၺဳဒၶ အမည္ေတာ္
ရွိေသာ ဘုရားသခင္၏ ေဟာေတာ္မူအပ္ေသာ ႏူးညံ့သိမ္ေမြ႔ ခဲခက္နက္နဲလွေသာ
ေဒသနာေတာ္မွ လာေသာ အဆံုးအမေတာ္ကို ခံသည္ ဟူ၍ မိန္႔ေတာ္မူေလသည္။
အေနာ္ရထာမင္းလည္း အလြန္ပီတိေသာမနႆ ျဖစ္လ်က္ တရားေဟာရန္
ေလွ်ာက္တင္ေလသည္။ ရွင္အရဟံလည္း သီရိဓမၼာေသာကမင္းၾကီးအား
နိေျဂာဓသာမေဏ ေဟာေတာ္မူေသာ အပၸမာဒ အစရွိေသာ တရားေတာ္ကို
ေဟာေတာ္မူေလသည္။

ထုိအခါ မင္းၾကီးလည္း ယခုဘုရားရွင္ ဘယ္အရပ္တြင္ သီတင္းသံုးသနည္း၊
ဘုရားရွင္ ေဟာေတာ္မူေသာတရားကား အေရအတြက္ မည္မွ်နည္း၊
ဘုရားသခင္တပည့္သားေတာ္သည္ ကားငါ့ရွင္မွ တစ္ပါး အျခားရွိသေလာဟု
ေလွ်ာက္တင္ေလသည္။ ထုိအခါ ရွင္အရဟံမွ ဘုန္းေတာ္ၾကီးေတာ္ မူေသာ
ျမတ္စြာဘုရားရွင္သည္ ပရိနိဗၺန္ျပဳေတာ္မူေလျပီ။ ဘုရားရွင္ ေဟာေတာ္မူအပ္ေသာ
တရားေတာ္ အေရအတြက္ကား ဓမၼ၀ိနယ အားျဖင့္ ၂ ပါး၊ ပိဋကတ္အားျဖင့္ ၃ ပါး၊
နိကာယ္အားျဖင့္ ၅ပါး၊ အဂၤါအားျဖင့္ ၉ပါး၊ ဓမၼကၡႏၶာအားျဖင့္ ရွစ္ေသာင္းေလးေထာင္ ရွိ၏။
ဘုရားရွင္၏ တရားေတာ္ကို ယခု သထံုျပည္တြင္ ပိဋကတ္အစံု ၃၀ ရွိ၏။ ငါမွတစ္ပါး ပရမတၱသံဃာ၊သမၼဳတိသံဃာတုိ႔သည္ အမ်ားရွိၾကကုန္၏ ဟူ၍မိန္႔ေတာ္ မူေလသည္။

ထုိအခါ မင္းၾကီးမွ ငါ့ရွင္မွတစ္ပါး ကိုးကြယ္မရွိေတာ့ျပီ။ ငါ့ရွင္ အဆံုးအမကို
အကၽြႏု္ပ္ ခံယူေတာ့ မည္ဟူ ၍ ရတနာအတိျပီးေသာ ေက်ာင္းေတာ္ကို
ေဆာက္လုပ္လွဴေတာ္မူေလသည္။ တိတၳိျဖစ္ေသာ အရည္းတုိ႔ အယူကိုလည္း
ပယ္ေတာ္မူ၏။ ထုိအခါ မင္းႏွင့္ ျပည္သူအေပါင္းတုိ႔လည္း ေကာင္းေသာတရား၌
တည္ၾကကုန္ေလသည္။

ရွင္အရဟံလည္း အေနာ္ရထာမင္းေစာအား ဤသို႔မိန္႔ၾကားေလသည္။ ဘုရားရွင္
သာသနာေတာ္ ၃ ပါးတြင္ ပရိယတၱိ သာသနာေတာ္ရွိမွ ပဋိိပတၱိ သာသနာေတာ္ ျဖစ္ႏုိင္သည္။ ပဋိပတၱိသာသနာေတာ္ ျဖစ္မွ ပဋိေ၀ဓ သာသနာေတာ္ျဖစ္သည္။ ပရိယတၱိဟူေသာ
ပိဋကတ္ ၃ ပံုလည္း မရွိေခ်ေသး၊ ဘုရားရွင္ သရီရဓာတ္ေတာ္၊ ေမြေတာ္လည္း
မရွိေခ်ေသးျဖစ္သည္။ ေမြေတာ္၊ဓာတ္ေတာ္၊ ပိဋကတ္က်မ္းဂန္ရွိေသာ
ျပည္ရြာတုိင္းကားသို႔ လက္ေဆာင္မ်ားႏွင့္ ေတာင္းေစ၍ ရသည္ျဖစ္မွ
သာသနာေတာ္ အစဥ္ရွည္စြာ တည္ရာသည္ ဟူ၍ မိန္႔ေတာ္ မူေလသည္။
အေနာ္ရထာမင္းေစာလည္း အဘယ္တုိင္းႏုိင္ငံ၌ ေတာင္းေသာ္ ရလတၱံ နည္း
ဟူ၍ ေလွ်ာက္ေလ ေသာ္ ရွင္အရဟ့လည္း သထံုျပည္တြင္ ပိဋကတ္ ၃ ပံု ကို
တစ္စံု ေခၚ၍ အစံု ၃၀ ရွိ၏၊ ေမြေတာ္၊ဓာတ္ေတာ္ လည္းမ်ားစြာ ရွိ၏ ဟု မိန္႔ေလသည္။

မင္းၾကီးလည္း လက္ေဆာင္မ်ားစြာ စီရင္ေတာ္မူျပီး လိမၼာေသာ အမတ္ တစ္ေယာက္ကို
သာယာေခ်ငံစြာေသာ စကားျဖင့္ သထံုျပည္သုိ႔ ေစ၍ ေတာင္းေစ၏။ သို႔ေသာ္
သထံုမင္းသည္ မေကာင္းေသာ စကားမ်ားကို ျပန္လည္ မေခ်မငံေျပာလႊတ္ ေလသည္။
ထိုစကားကို အေနာ္ရထာမင္းၾကားေသာ္ ၾကီးစြာေသာ အမ်က္ျဖစ္လ်က္
ႏုိင္ငံေတာ္ရွိ သူရဲသူခက္ အေပါင္းတုိ႔ကို စုရုံးလ်က္ ေရေၾကာင္း၊ၾကည္းေၾကာင္း ျဖင့္
သထံုျမိဳ႔သုိ႔ ခ်ီေတာ္မူေလသည္။ ရာဇ၀င္ တခ်ိဳ႔တြင္ အေနာ္ရထာ၏ စစ္သည္ေတာ္မ်ားသည္
အလြန္မ်ားျပားျပီး ေရွ့ကခ်ီေသာ တပ္မ်ား သထံုေက်းရြာနား ေရာက္ေသာ္လည္း
ပုဂံမွ တပ္ထြက္၍ မကုန္ေသးဟု ဆိုၾကေလသည္။

သထံုမင္းလည္း အေနာ္ရထာတပ္ခ်ီလာျပီဟုၾကားေသာ္ ေၾကာက္လန္႔ျပီး
ျမိဳ႔ကိုအခိုင္အမာျပဳေလသည္။ သထံုျမိဳ႔ကား ပေယာဂ အစီအရင္မ်ားျဖင့္
စီမံထားသျဖင့္ အေနာ္ရထာတပ္မ်ား မ၀င္ႏုိင္ရွိေနေလသည္။ အေနာ္ရထာမင္း လည္း
အစီအရင္ေၾကာင့္ဟု ၾကားလွ်င္ မိမိနားတြင္ အမူထမ္းေနေသာ ပန္းဆက္ကုလားကို
ေခၚယူကာ ေမးျမန္းေလေသာ္ ကုလားမွ သထံုျပည့္ရွင္က သူ၏အစ္ကို
ခႏၶာအစိတ္အပိုင္းမ်ားကို ျဖတ္ပိုင္းျပီး ျမိဳ႔အႏွံတြင္ ျမဳပ္ႏွံထားေသာ
ေၾကာင့္မ၀င္ႏုိင္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ေလွ်ာက္ထားေလသည္။ မင္းၾကီးလည္း
ထုိကုလားအား ခႏၶာအစိတ္အပိုင္းမ်ားကို သင္ယူေဆာင္ႏုိင္ေလာ ဟု ေမးေသာ္
ကုလားမွ ယူႏုိင္ေၾကာင္း ျပန္လည္ ေလွ်ာက္ထားေလသည္။ ထုိေနာက္ကုလားသည္
သူ၏ အစြမ္းျဖင့္ သူအစ္ကို ကိုရွာေလေသာ္ နတ္စိမ္းျဖစ္ေနေၾကာင္းေတြ႔လွ်င္
ေမးျမန္းေသာ္ သူအစ္ကိုမွ ျမဳပ္ႏွံထားေသာ ေနရာတို႔ကို ေျပာျပေလသျဖင့္
ထုိကုလားမွ ထုတ္ေဖာ္ႏုိင္ျပီး အေနာ္ရထာမင္းၾကီး ဆက္သေလသည္။

မင္းၾကီးလည္း သမုဒၵတြင္ ပစ္ခုိင္းေလရာ သမုဒၵရာေရသည္ ထန္းပင္ေလာက္
တက္သည္ဟု ဆိုၾကေလသည္။ မင္းၾကီးလည္း အစီအရင္တုိ႔ကို ဖယ္ရွားျပီးေသာ္
တုိက္ေလရာ သထံုျမိဳ႔ကို ရေလသည္။ ထုိေနာက္ သထုံမင္းပုိင္ဆိုင္ေသာ
ဆင္ျဖဴ ၃၂ စီး၊ ႏွင့္ က်မ္းတက္ ရဟန္းေတာ္မ်ား ၊ ဓာတ္ေတာ္မ်ားကို ပုဂံသို႔
ပင့္ေဆာင္လာေလသည္။ ထုိမွ်မကေသး ပန္းပု၊ပန္းရန္၊ပန္းတေမာ့ အစရွိေသာ
ပညာရွင္အမ်ားအျပားကိုလည္း ပုဂံသုိ႔ ေခၚေဆာင္လာခဲ့ေလသည္။
မႏူဟာမင္းမွာ မိမိ၏ ႏူတ္ေၾကာင့္ တုိင္းျပည္ပ်က္ခဲ့ရသည္။ ပုဂံသို႔ ေရာက္ေသာ္
မႏူဟာမင္းကို ျမင္းကပါအရပ္၌ ထားေလသည္။ မႏူဟာမင္း၏ အာႏုေဘာ္ကား
စကားေျပာေသာ္ ခံတြင္းမွ စက္ေျပာင္ေျပာင္ထြက္သည္ဟု ဆုိၾကသည္။

အေနာ္ရထာမင္းေစာလည္း မႏူဟာမင္း အဖူးအျမင္လာ၍ ဦးခ်ေသာအခါ
ၾကက္သီးေမြးညင္းထ၍ ထိတ္ထိတ္လန္႔လန္႔ ရွိေတာ္မူေခ်၏။ ရွည္လတ္ေသာ္
မႏူဟာမင္း ဘုန္းတန္းခိုးအာႏုေဘာ္ကို ညံ့ေစျခင္းငွာ မေနာလင္ပန္းႏွင့္
စားေတာ္ျပင္ျပီး ေသာ္ ဘုရားမွာ တင္ေစ၍ ထုိစားေတာ္ျဖင့္ မႏူဟာမင္းကို
ေကၽြးေတာ္မူေလ၏။ ၾကာေသာ္ မႏူဟာမင္း၏ စက္ေရာက္သည္ ကြယ္ေလသည္္။
မႏူဟာမင္းလည္း သံေ၀ဂၾကီးစြာ ရလ်က္ ေနာင္ေနာင္ငါသည္သာလွ်င္
သူတစ္ပါးႏုိင္ေသာသူ ျဖစ္လို၏ ဟု ဘုရားတည္ကာ ဆုေတာင္းေလသည္။
ယခုအခါ ပုဂံတြင္ မႏူဟာဘုရား ဟုယခုတုိင္ရွိေလသည္။

တစ္ရံေသာအခါ '' ဥႆာပဲကူးသို႔ ဂၽြမး္စစ္သည္ အမ်ားခ်ီလာသည္
စစ္ကူေတာ္မူပါ ဟု '' ဥႆာမင္းက အေနာ္ရထာကို ေလွ်ာက္ေလသည္။
( ဂၽြမ္းစစ္သည္ဆိုသည္မွာ ကေမၺာဒီးယား စစ္သည္ ျဖစ္သည္ )
အေနာ္ရထာမင္းလည္း စစ္သည္ ေလးသိန္း ေစလႊတ္မည္ဟု မိန္႔ေတာ္မူျပီးေနာက္
သူရဲေကာင္း ၄ ဦး ျဖစ္ေသာ က်န္စစ္သား၊ငေထြးရူး၊ငလံုးလက္ဖယ္၊ေညာင္ဦးဘီး၊
တုိ႔ကို ေစလႊတ္ေလသည္။ သူရဲေကာင္း ေလးဦးတို႔လည္း ဂၽြမ္းစစ္သည္တုိ႔ကို
ေလးစုကြဲေအာင္လုပ္ျပီး စစ္သူၾကီး တုိ႔ကို ဖမ္းလ်က္ ဥႆာမင္းကို ဆက္ေလေသာ္
မင္းၾကီးလည္း အလြန္၀မ္းေျမာက္လွျပီး ဥႆာမင္းတုိ႔အဆက္ဆက္ ကိုးကြယ္ေသာ
ျမတ္စြာဘုရား၏ ဆံေတာ္ျမတ္ႏွင့္ ေရႊေငြလက္ေဆာင္မ်ားအျပင္ မိမိ၏ ခ်စ္လွစြာေသာ
ေရႊကဲ့သို႔ အဆင္းရွိ ေသာ မဏိစႏၵာ အမည္ရွိ သမီးေတာ္ကို မင္းၾကီးအား ဆက္သေလသည္။

သူရဲေကာင္းေလးဦးတုိ႔သည္ အလွည့္က် မင္းသမီးကို ေစာင့္ေရွာက္ျပီးေသာ္
က်န္စစ္သားအလွည့္တြင္ မင္းသမီးျဖင့္ ခ်စ္ၾကိဳက္မိေလသည္။ က်န္စစ္သားမွာမူ
မင္း၏သစၥာကို ေစာင့္ထိန္းႏုိင္ရန္ ၾကိဳးစားေသာ္လည္း အခ်စ္ဆိုေသာ တဏွာကို
မလြန္ႏုိင္ရာ မဏိစႏၵာျဖင့္ ခ်စ္ၾကိဳက္ေလေတာ့သည္။ ေနျပည္ေတာ္သို႔ ေရာက္ေသာ္
အေနာ္ရထာသည္ က်န္စစ္သားႏွင့္ မဏိစႏၵာ အေၾကာင္းၾကားလွ်င္ ၾကီးစြာေသာ
အမ်က္ျဖစ္လ်က္ အရိႏၵာမာလွံျဖင့္ ပစ္ေလရာ က်န္စစ္သားကို မထိပဲ ခ်ည္ထားေသာ
ၾကိဳးကို ထိေလသျဖင့္ က်န္စစ္သားလည္း လွံကို ကိုင္၍ ေျပးေလသည္။ ဤတြင္
တခ်ိဳ႔ရာဇ၀င္မ်ားက မင္းမဟာဂီရီနတ္က က်န္စစ္သားကို လွံလႊဲေအာင္ေစာင့္ေရွာက္
လိုက္ေၾကာင္းေရးျပီး တခ်ိဳ႔က အေနာ္ရထာသည္ က်န္စစ္သားကို သားကဲ့သို႔ခ်စ္ျမတ္ႏုိးသျဖင့္ အမတ္ေတြေရွ့တြင္ အျပစ္မေပးလွ်င္ အာဏာမၾကီးရာျဖစ္ေသာေၾကာင့္ က်န္စစ္သားကို
လွံခ်က္လႊဲသည္ဟု ဆိုၾကပါသည္။

က်န္စစ္သားလည္း နန္းေတာ္မွ ထြက္ေျပးေလသည္။ နန္းေစာင့္တို႔လည္း
က်န္စစ္သားေျပးသည္ကို မသိသမွ ျပဳၾကေလသည္။ မင္းၾကီးမွ ကုလား ၈ ေယာက္အား
က်န္စစ္သားအား ဖမ္းေစရန္ လႊတ္လုိက္ေလသည္။ ကုလားတုိ႔လည္း
က်န္စစ္သားသည္ ေတာ္၏။ သူအိပ္ခ်ိန္တြင္ ငါတုိ႔သူအား ဖမ္းအံ့ဟု အေနာက္မွ
ျဖည္ျဖည္းလုိက္လာေလသည္။ ေတာစပ္သုိ႔ေရာက္ ေသာ္ က်န္စစ္သားသည္
ေမာပန္းသျဖင့္ အိပ္မည္ျပဳရာ လွံကို ေျမသို႔ ပစ္ေသာ္လည္း မစိုက္ျဖစ္ေနေလသည္။
က်န္စစ္သားလည္း စိတ္တုိသျဖင့္ ေတာထဲသို႔ ပစ္လုိက္ျပီးေနာက္၊ ေနာက္မွ
သြားေကာက္မည္ဟု ၾကံ့လ်က္ အိပ္ေလသည္။ ထုိလွံကား ကုလား ၈ ေယာက္တုိ႔အား
စိုက္မိသကဲ့သို႔ ျဖစ္ေလသည္။ က်န္စစ္သားလည္း ႏုိးရာထျပီး လွံရွာေသာ္
ထုိအျခင္းအရာကို ျမင္လွ်င္ ငါ့သခင္သည္င့ါအား အမွန္ပင္ေသေစလိုသည္ဟု
ၾကံျပီး ေၾကာင္းျဖဴအရပ္တြင္ ေရွာင္ပုန္းေလသည္။

အေနာ္ရထာမင္းသည္ တုိင္းျပည္တစ္၀ွမ္းလွည့္ျပီး ဆည္ေျမာင္းမ်ားဖုိ႔ျခင္း၊
ကန္ေခ်ာင္းမ်ားတူးဖူးျခင္းမ်ားကို ႏုိင္ငံေတာ္ အႏွံျပဳလုပ္ေတာ္မူေလသည္။
ထုိေနာက္ ဆည္ေျမာင္းတုိ႔ကို တူးေဖာ္ျပီးေသာ္ ေပေစ့ တုိ႔ကို ဤသို႔ အဓိဌာန္ျပီး
စိုက္ေလသည္။ ငါသည္ ပုဂံျပည္တြင္ မင္းေနာက္တစ္ၾကိမ္ျဖစ္ေသာ္ ေပေစ့တုိ႔သည္
အပင္ေပါက္ ေစေသာ၀္ ဟူ၍ စိုက္ေလသည္။ တစ္ခါေသာ္ မင္းၾကီး ေနေတာ္မူေသာ
တဲေတာ္ေအာက္တြင္ ဖားငယ္တစ္ခု ျမည္ေလသည္။ မင္းၾကီးလည္း ဖားငယ္မည္
ျခင္းသည္ မည့္အေၾကာင္းနည္းဟု ဟူးရာျဖဴ၊ဟူးရားညိဳတုိ႔ကို ေမးေလေသာ္
ဖားဖုိေသ၍ ဖားမငယ္သည္ လင္ေကာင္ကို ပိုး၍ ငိုသည္ ဟု နားေတာ္ေလွ်ာက္
္ေလသည္။ မင္းၾကီးလည္း ဤအေၾကာင္းကား အသို႔နည္း ဟု ေမးရာ ဟူးရားတုိ႔ကို
ဘုန္းေတာ္ၾကီးေသာ အရွင္သည္ အရိမဒၵနာ ေပါကၠာရာမ ေနျပည္ေတာ္ မေရာက္မီ
ရန္သူလက္တြင္ နတ္ျပည္စံရလိမ့္မည္ ဟု ေလွ်ာက္ေလေသာ္ မင္းၾကီးလည္း
ငါသို႔ေသာမင္းအား ဤသို႔ေလွ်ာက္၀ံ့ရသေလာဟု ဆိုျပီး အပါးေတာ္အား တဲေအာက္တြင္
္ၾကည့္ေစေသာ္ ဖားမလင္ေကာင္ပိုး ေနသည္ကို ေတြ႔ရေလသည္။

မင္းၾကီးလည္း မင္းတုိ႔မာန္ျဖင့္ ဟူးရားတုိ႔ကို သံခ်င္းခတ္ထားေလသည္။
ယင္းသို႔မွ စစ္အဂၤါေလးပါးႏွင့္တကြ ေနျပည္ေတာ္ကို ျပန္လာေလသည္။
ေနျပည္ေတာ္သို႔ ေရာက္ေသာ္ မုဆိုးတစ္ေယာက္ ကေအာင္ေသာျမစ္ေျခဟူေသာ
အရပ္တြင္ ကၽြဲရုိင္းတစ္ေကာင္ေသာင္းက်န္းေနေၾကာင္း ဘုရင္ကို ေလွ်ာက္ေလေသာ္
မင္းၾကီးလည္း ႏွိမ္နင္းရန္ ထြက္ေတာ္မူေလသည္။ ကၽြဲရုိင္းကို ျမင္ေသာ္
စီးေတာ္ဆင္ကို ခၽြန္းဖြင့္ျပီး လႊတ္ေတာ္မူေလသည္။ သို႔ေသာ္ ထုိကၽြဲသည္ကား
ကၽြဲအစစ္မဟုတ္ အေနာ္ရထာ၏ အကုသိုလ္ကံေၾကာင့္ ထြက္ေပၚလာေသာ
ကၽြဲျဖစ္လ်က္ ကၽြဲကခတ္ေလေသာ္ မင္းၾကီးလည္း ဆင္ဦးတြင္ပင္ ကံကုန္ေတာ္မူေလသည္


ပထမျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္ တည္ေတာ္မူေသာ သာသနာျပဳ အေနာ္ရထာမင္းလက္ထက္တြင္ ျမန္မာျပည္သည္ကား အေနာက္သို႔လားေသာ္ ကုလားျပည္၊ အေနာက္ေျမာက္ေထာင္
့္သို႔လားေသာ္ ကတူး( တေကာင္း၊ဗန္းေမာက္ေဒသ)၊ ေျမာက္သို႔လားေသာ္ တရုတ္ျပည္၊ အေရွ့ေျမာက္ေထာင့္သို႔လားေသာ္ ပန္းေသးျပည္ (ပါရ္စီ Parsi လူမ်ိဳးမ်ား ေဒသ ) ၊
အေရွ့သို႔လားေသာ္ ယူနန္နယ္၊ အေရွ့ေတာင္သို႔လားေသာ္ ခမာလူမ်ိဳးမ်ားေနထိုင္ေသာ
ေဒသ အထိ ႏုိင္ငံေတာ္က်ယ္ျပန္႔ခဲ့ေလသည္။ အေနာ္ရထာလက္ထက္ တြင္ႏုိင္ငံေတာ္ကို
ေကာင္းမြန္စြာ ျပဳျပင္ႏုိင္သည့္ အျပင္ ဗုဒၶသာသနာသာသနာကိုလည္း အေနာ္ရထာမင္းက
တုိးတက္ေအာင္ ျပဳလုပ္ခဲ့မူူေၾကာင့္ သမုိင္းဆရာမ်ားက အေနာ္ရထာကုိ မင္းေကာင္း၊
မင္းျမတ္အျဖစ္ သတ္မွတ္ခဲ့ၾကေလသည္။